آنچه باید بدانید
همان‌طور که ممکن است دیده باشید، سونی به‌تازگی نسخه‌ی جدیدی از دوربین کامپکت فول‌فریم RX1R را معرفی کرده که مدل Mark III تقریباً یک دهه پس از نسخه‌ی قبلی عرضه شده است. نسخه‌ی جدید با آخرین فناوری‌های سونی همراه است، اما به‌شدت به همان مفهوم اصلی مدل اولیه پایبند مانده، به‌طوری‌که بسیاری از بخش‌های آن ممکن است قدیمی به‌نظر برسند.
ما پیش‌تر به این پرداختیم که RX1R III چگونه در برابر مدل ارزان‌تر و دارای لرزشگیر یعنی a7CR قرار می‌گیرد، اما این مقایسه تمام ماجرا را بیان نمی‌کند. گاهی اوقات جمع‌وجور بودن و تمرکز خاص یک دوربین با لنز ثابت، دلیلی کافی برای پرداخت هزینه‌ی بیشتر نسبت به یک دوربین با لنز قابل تعویض است. اما برچسب قیمتی ۴۹۰۰ یورو، ۴۲۰۰ پوند و به‌ویژه ۵۱۰۰ دلار، بدون شک قیمتی بالاست.
در ادامه نگاهی دقیق‌تر می‌اندازیم به اینکه RX1R III چیست، چه امکاناتی ارائه می‌دهد و چگونه در مقایسه با مدل‌های قبلی و رقبای خود قرار می‌گیرد.
مشخصات پایه
در هسته‌ی اصلی خود، RX1R III دقیقاً همان به‌روزرسانی‌ای است که اگر با فناوری‌های جدید سونی آشنا باشید، انتظارش را دارید. این دوربین بر پایه‌ی سنسور بسیار باکیفیت 60.2 مگاپیکسلی ساخته شده که به‌طور تصادفی، همان سنسوری است که در مدل‌های گران‌تر لایکا Q3 و Q3 43 نیز استفاده شده است.
این دوربین همچنان از همان لنز ۳۵ میلی‌متری F2 با برند زایس استفاده می‌کند که در سایر مدل‌های RX1 نیز وجود داشت و سیستم فوکوس آن با موتور استپر (stepper-motor) هدایت می‌شود.
مانند مدل Mark II، این دوربین دارای منظره‌یاب الکترونیکی داخلی است، اما این بار منظره‌یاب به‌جای طراحی پاپ‌آپ، به‌صورت ثابت در گوشه‌ی بدنه قرار گرفته است. تلاش برای حفظ اندازه‌ی کوچک دوربین، سونی را محدود به استفاده از پنل EVF با وضوح 2.36 میلیون نقطه (۱۰۲۴ × ۷۶۸ پیکسل) کرده، که برای دوربینی با این قیمت، مشخصاتی پایین به نظر می‌رسد.
همچون مدل‌های قبلی RX1 (و پنج نسل اول سری X100 فوجی‌فیلم)، هیچ سیستم لرزشگیری در این دوربین وجود ندارد. بدنه‌ی آن بازطراحی شده، با پنلی جلویی براق‌تر و دکمه‌هایی که درون صفحه‌ی بالایی فرو رفته‌اند، اما اصول کلی دوربین تغییر چندانی نکرده است.
فوکوس خودکار به‌روزشده
سیستم فوکوس خودکار سونی از زمان عرضه‌ی RX1R II در یک دهه‌ی گذشته، از نظر عملکرد و قابلیت کاربری به‌شدت بهبود یافته است و حالا به فوکوس هوشمند با تشخیص سوژه و ردیابی بسیار دقیق عادت کرده‌ایم. مانند دیگر مدل‌های رده‌بالای سونی، RX1R III نیز دارای پردازنده‌ای اختصاصی برای پردازش پیچیدگی‌های بیشتر الگوریتم‌های یادگیری ماشینی است.
با این حال، مجموعه‌ی لنز در RX1 حرکت سریعی ندارد، که ممکن است عملکرد نهایی این دوربین را تحت تأثیر قرار دهد. ما این مقاله را در روزهای آینده به‌روزرسانی خواهیم کرد تا مشخص شود این دوربین تا چه حد قادر به بهره‌برداری از پتانسیل خود است.
جای تعجب است اگر به یاد بیاوریم که سیستم ابتدایی “Center Lock-on AF” در RX1R II تنها مربوط به ده سال پیش بود، با توجه به پیشرفت‌های عظیمی که از آن زمان تاکنون شاهدش بوده‌ایم.
قیمت و جایگاه
قیمت RX1R III اگر با هر چیز غیر از مدل‌های دوقلوی لایکا Q3 مقایسه شود، به‌طور قابل‌توجهی بالا به‌نظر می‌رسد، اما این سری همیشه یک محصول نمادین برای سونی بوده است.
مدل اولیه RX1 به‌گونه‌ای بود که گویی سونی می‌خواست این پیام را بدهد که «ما عکاسی را درک می‌کنیم»، نه صرفاً اینکه یک محصول برای فروش بالا یا کسب سود عرضه کرده باشد. حتی در آن زمان با قیمتی بسیار پایین‌تر، این سؤال مطرح بود که آیا سونی در تلاش است تا لایکای مدرن بسازد (این پیش از آن بود که سری Q به ما نشان دهد یک دوربین کامپکت فول‌فریم واقعی از لایکا چقدر هزینه خواهد داشت).
اولین RX1 پیش از عرضه‌ی دوربین‌های فول‌فریم بدون آینه‌ی سونی معرفی شده بود، و هنگام عرضه، قیمتی به‌مراتب بالاتر از مدل A7R با رزولوشن بالاتر داشت. RX1R II نیز قیمتی نزدیک به مدل A7R II داشت، اما همواره با قیمت بالاتری عرضه شده‌اند.
با این حال، اگر قیمت‌های اولیه RX1 در بریتانیا را با نسخه‌ی آن زمان فوجی‌فیلم X100 مقایسه کنید، خواهید دید که دو مدل اول RX1 حدود ۲.۳ برابر گران‌تر از X100های هم‌زمان خود بودند، و مدل‌های RX1R II و III نیز تقریباً ۲.۶ برابر گران‌تر هستند. که با توجه به اینکه سنسور آن‌ها حدود ۲.۴ برابر بزرگ‌تر است، نشان می‌دهد که این اختلاف قیمت نسبت به سایر گزینه‌های بازار آن‌چنان غیرمنطقی نیست.
قیمت: آمریکا و فراتر از آن
قیمت در ایالات متحده به‌شکل قابل توجهی بالا در نظر گرفته شده، که شاید به دلایلی باشد که در اخبار شنیده‌اید. وقتی قیمت‌های اولیه مدل‌های قبلی سونی را در ده سال گذشته بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم که قیمت عرضه در بریتانیا (با احتساب مالیات بر ارزش افزوده) حدود ۲۰٪ بیشتر از قیمت عرضه در آمریکا بوده، اگر نرخ ارز همان زمان را ملاک قرار دهیم. این موضوع تا حدی به این دلیل است که قیمت‌ها در بازار بریتانیا سریع‌تر کاهش می‌یابند: این اختلاف قیمت در واقع نوعی "مالیات پیش‌خریدکننده‌ها" است که پس از چند ماه از بین می‌رود.
با این حال، همین محاسبه باعث می‌شود انتظار داشته باشیم قیمت عرضه در آمریکا حدود ۴۷۰۰ دلار باشد، اگر از قیمت بریتانیا ۲۰٪ کم کنیم و نرخ ارز فعلی را لحاظ کنیم. این موضوع، به‌همراه برتری ۳.۲ برابری قیمت نسبت به X100VI (در مقایسه با برتری ۲.۶ برابری RX1R II نسبت به X100T)، به توضیح دلیل بالا بودن قیمت نسخه‌ی آمریکایی کمک می‌کند.
سنسور با وضوح بالاتر
سونی نسبت به مدل‌های قبلی تغییرات کلیدی ایجاد کرده است. مهم‌ترین آن‌ها ارتقاء از سنسور ۴۲ مگاپیکسلی به سنسور 60.2 مگاپیکسلی است. ممکن است این چیپ را قبلاً دیده باشیم، اما همچنان یکی از بهترین سنسورهایی‌ست که از نظر کیفیت تصویر تاکنون با آن روبه‌رو شده‌ایم.
اولین مدل RX1R نسخه‌ای بدون فیلتر پایین‌گذر (anti-aliasing) از RX1 بود. مدل RX1R II طراحی نوآورانه‌ای داشت که یک پنل LCD را در میان فیلتر پایین‌گذر قرار داده بود. فیلترهای AA با شکست متفاوت نور بر اساس جهت آن کار می‌کنند. فعال کردن لایه LCD باعث قطبیده شدن نور می‌شد و مشخص می‌کرد که آیا اثر لایه دوم فیلتر، با لایه اول تقویت یا خنثی می‌شود.
اما RX1R III فاقد این قابلیت هوشمندانه است، بنابراین دیگر نمی‌توان همانند مدل Mark II، اثر فیلتر پایین‌گذر را به‌صورت دستی فعال یا غیرفعال کرد. با این حال، وضوح بالاتر سنسور RX1R III باعث می‌شود مشکل aliasing تنها در الگوهای بسیار ریز اتفاق بیفتد، که اغلب توسط خود لنز سرکوب می‌شوند.
باتری بزرگ‌تر
این دوربین جدید همچنین از باتری بزرگ‌تری به نام NP-FW50 با ظرفیت ۷.۳ وات‌ساعت بهره می‌برد، در مقایسه با مدل قبلی که از باتری فشرده NP-BX1 با ظرفیت ۴.۵ وات‌ساعت استفاده می‌کرد. این تغییر، یکی از اصلی‌ترین نقاط ضعف همیشگی این سری یعنی عمر کوتاه باتری را تا حد زیادی برطرف کرده است.
باتری جدید تقریباً دو برابر ضخیم‌تر از باتری مدل‌های قبلی است (۱۸.۵ میلی‌متر در برابر ۹.۲ میلی‌متر). با این حال، بدنه دوربین جدید تنها ۲.۵ میلی‌متر از مدل قبلی ضخیم‌تر شده است.
این دوربین همچنین دارای پورت USB-C است و از پروتکل USB Power Delivery پشتیبانی می‌کند، که اجازه می‌دهد هم شارژ شود و هم از طریق یک شارژر یا پاوربانک قدرتمند، برق مورد نیاز خود را تأمین کند.
مقایسه با Leica Q3
رقیب مستقیم و واضح RX1R III، دوربین‌های Q3 از برند لایکا هستند: مدل اصلی Q3 با لنز ۲۸ میلی‌متری F1.7 و مدل Q3 43 با لنز ۴۳ میلی‌متری F2. این دوربین‌ها به کاربر اجازه انتخاب زاویه‌ی دید بازتر یا پرسپکتیو نرمال را می‌دهند، درحالی‌که لنز ۳۵ میلی‌متری RX1R III بین این دو فاصله قرار دارد. همچنین دوربین‌های لایکا دارای لرزشگیر هستند، چیزی که در سونی دیده نمی‌شود.
هر دو دوربین از همان سنسور سونی بهره می‌برند، اما دارای منظره‌یاب OLED بزرگ‌تر با وضوح ۵.۹۸ میلیون نقطه (و بزرگ‌نمایی ۰.۷۹ برابر) و صفحه‌نمایش‌های پشتی متحرک هستند، در حالی‌که صفحه‌نمایش RX1R III ثابت است. همچنین ابعاد این دو مدل از لایکا به‌طور محسوسی بزرگ‌تر از سونی هستند و وزن آن‌ها نیز بیشتر است: Q3 با باتری و کارت حافظه ۷۴۳ گرم وزن دارد، که ۴۹٪ سنگین‌تر از RX1R III است.
همچنین، هر دو دوربین لایکا گران‌تر از RX1R III هستند. اگر می‌خواهید با مفهوم "قیمت‌گذاری لوکس" در این دسته از دوربین‌ها آشنا شوید، پس آماده باشید برای قیمت‌های ۶۷۳۵ دلار و ۷۳۸۰ دلاری آن‌ها!
یک جایگزین منطقی‌تر می‌تواند دوربین a7CR به‌همراه یک لنز پرایم مناسب باشد — مقایسه‌ای که ما در روزهای گذشته با جزئیات بیشتری بررسی کردیم.
منظره‌یاب و صفحه‌نمایش
دو نقطه‌ی بحث‌برانگیز اصلی، فراتر از قیمت بالا، مشخصات منظره‌یاب و صفحه‌نمایش پشتی دوربین هستند. هر دوی این موارد، تحت تأثیر تلاش سونی برای حفظ ابعاد کوچک دوربین بوده‌اند.
با توجه به اینکه بدنه در اثر استفاده از باتری بزرگ‌تر کمی ضخیم‌تر شده، سونی به این نتیجه رسیده که استفاده از صفحه‌نمایش متحرک باعث نقض فلسفه‌ی جمع‌وجور بودن می‌شود. دوربین‌های موفقی در گذشته وجود داشته‌اند که دارای صفحه‌نمایش ثابت بوده‌اند (مانند چهار نسل اول X100)، اما در برخی شرایط — مخصوصاً در هنگام عکاسی از زاویه‌ی کمر یا پایین‌تر — صفحه‌نمایش چرخان می‌تواند بسیار مفید باشد. اگر سبک عکاسی شما به چنین زاویه‌هایی وابسته است، باید به‌سراغ دوربین بزرگ‌تری بروید.
شاتر برگ و کفشک فلاش
نکته‌ی مهم دیگر این است که، مانند بسیاری از دوربین‌های با لنز ثابت، RX1R III دارای شاتر «برگ‌دار» درون لنز است. این ویژگی در واقع عملکردی شبیه شاتر گلوبال دارد، که اجازه هم‌زمانی فلاش در تمام سرعت‌های شاتر را فراهم می‌کند، اما نقطه‌ضعف آن این است که با باز شدن دیافراگم، حداکثر سرعت شاتر کاهش می‌یابد: از ۱/۴۰۰۰ ثانیه در F5.6 به ۱/۳۲۰۰ در F4 و ۱/۲۰۰۰ در F2 کاهش می‌یابد. یک حالت شاتر الکترونیکی نیز وجود دارد که امکان عکاسی تا ۱/۸۰۰۰ ثانیه در هر دیافراگمی را می‌دهد، اما نرخ خوانش ۱۰۰ میلی‌ثانیه (۱/۱۰ ثانیه) آن را برای سوژه‌های متحرک نامناسب می‌کند.
دوربین همچنین دارای یک کفشک فلاش است که هم برای نصب فلاش و هم برای اتصال میکروفن با رابط دیجیتال چندکاره کاربرد دارد. مانند a7CR، بدنه‌ی کوچک RX1R III باعث شده قابلیت ویدیویی به 4K/30 محدود شود (اگرچه سنسور آن می‌تواند 8K را هم پشتیبانی کند، البته با رولینگ‌شاتر زیاد). این دوربین تمام امکانات ویدیویی جدید سونی را دارد، از جمله LUTهای قابل بارگذاری، پروفایل S-Cinetone و ضبط Log ده بیتی. این در حالی‌ست که RX1R II حداکثر توان ضبط ویدیو در حالت 8-bit 1080p را داشت.
جمع‌بندی
Sony DSC-RX1R III به‌روزرسانی‌ای‌ست که مطمئن نبودیم هیچ‌گاه ببینیم، و از بسیاری جهات سورپرایز خوشایندی به شمار می‌رود. منظره‌یاب ثابت آن در مقایسه با مدل پاپ‌آپ Mark II دسترسی آسان‌تری دارد، سنسور BSI CMOS با وضوح 60.2 مگاپیکسل کارایی خود را ثابت کرده، و این مدل جدید یکی از بزرگ‌ترین ضعف‌های مدل‌های قبلی یعنی عمر باتری را رفع کرده است. اضافه شدن بسیاری از قابلیت‌ها و ویژگی‌های جدید سونی نیز نویدبخش است.
