روشن نشدن ویدئو پروژکتور یکی از شایعترین مشکلات در مدلهای BenQ است. وقتی دستگاه هیچ واکنشی به فشار دکمهی پاور نشان نمیدهد، باید به ترتیب، ورود برق، منبع تغذیه، مینبرد و برد لامپ بررسی شود. در این مقاله، بهصورت تخصصی نحوهی عیبیابی، تست و شناسایی قطعات معیوب در پروژکتور BenQ را بررسی میکنیم.
۱. بررسی اولیه: تأمین برق و اتصالات ورودی
پیش از هر اقدام فنی، باید مسیر تغذیهی برق بررسی شود:
کابل برق و سوکت ورودی AC:
کابل را با مولتیمتر تست کنید تا از سلامت سیم و دو شاخه اطمینان حاصل شود. در بعضی مدلها مانند BenQ MX532 یا MS517H، سیم ارت در فیوز داخلی به نویزگیری مدار کمک میکند، پس از اتصال صحیح آن مطمئن شوید.فیوز اصلی روی پاور برد:
اولین نقطهای که باید تست شود، فیوز اصلی (معمولاً ۲ تا ۵ آمپر) است.
با مولتیمتر در حالت بوق، دو سر فیوز را اندازهگیری کنید. اگر فیوز باز (قطع) باشد، باید منبع تغذیه از نظر اتصال کوتاه بعد از فیوز بررسی شود.
۲. تحلیل مدار پاور (Power Board)
منبع تغذیه در پروژکتور BenQ معمولاً به دو بخش تقسیم میشود:
۱. بخش اولیه (Primary): شامل پل دیود، خازن بزرگ فیلتر (۴۰۰V 82μF معمولاً) و ترانزیستور سوئیچینگ (MOSFET).
۲. بخش ثانویه (Secondary): تأمین ولتاژهای خروجی ۵V، ۱۲V، و گاهی ۲۴V برای مدار مینبرد و لامپ.
روش تست تخصصی پاور برد
تست ولتاژ استندبای (Standby 5V):
بعد از اتصال برق، حتی بدون روشن شدن پروژکتور، باید در کانکتور خروجی پاور، ولتاژ ۵ ولت ثابت وجود داشته باشد. نبود این ولتاژ به معنی خرابی بخش اولیه منبع تغذیه است.تست آیسی PWM و اپتوکوپلر:
در مدلهای BenQ معمولاً آیسی کنترلر سوئیچینگ مثل UC3842 یا OB2269 استفاده میشود. اگر خروجی PWM فعال نباشد، معمولاً یا آیسی سوخته، یا اپتوکوپلر باز شده است.بررسی خازنهای خروجی:
در اثر گرما و استفاده طولانی، خازنهای الکترولیتی بخش خروجی متورم میشوند. ESR بالا باعث افت ولتاژ ۱۲V یا ۵V میشود که مستقیماً مانع بوت شدن مینبرد خواهد بود.چک کردن مسیر PS-ON:
مینبرد در زمان روشن شدن، سیگنال PS-ON را از طریق سیم فرمان به پاور میفرستد تا بخشهای ثانویه فعال شوند. اگر پاور در حالت تست دستی (با اتصال مقاومت شبیهساز به پایه PS-ON) روشن شود، مشکل از مینبرد است، نه پاور.
۳. مینبرد (Main Board) و ارتباط با پاور
وقتی منبع تغذیه ولتاژهای صحیح را تأمین میکند، اما دستگاه هنوز روشن نمیشود، باید مینبرد بررسی شود. مینبرد در واقع مغز پروژکتور است و وظیفهی مدیریت فرمانها، پردازش تصویر و کنترل سایر بردها را دارد.
مراحل بررسی مینبرد
چک ولتاژهای ورودی به مینبرد:
با مولتیمتر ولتاژ ۵V و ۱۲V را روی پینهای تغذیهی برد اندازه بگیرید.
نوسان یا افت ولتاژ در این مرحله نشاندهندهی مقاومت زیاد در مسیر یا اتصالی جزئی در مدار مینبرد است.تست کریستال اسیلاتور:
در صورتی که LED پاور چشمک نمیزند و هیچ نشانهای از بوت دیده نمیشود، کریستال اصلی CPU (مثلاً 27MHz) را با اسیلوسکوپ بررسی کنید. نبود سیگنال یعنی پردازنده در حالت Dead Boot است.بررسی آیسی رگولاتورهای SMD:
مینبرد معمولاً چند رگولاتور ولتاژ دارد (۳.۳V، ۱.۸V، ۱.۲V).
خرابی هر کدام از آنها مانع راهاندازی CPU میشود.
برای تست سریع، میتوان با مولتیمتر در حالت ولتاژ DC پایه ورودی و خروجی را چک کرد.تست EEPROM یا Flash BIOS:
در مدلهای BenQ، خرابی نرمافزار ذخیرهشده در آیسی فلش باعث روشن نشدن یا بوت ناقص میشود. در این حالت، دستگاه معمولاً فقط LED پاور را ثابت نگه میدارد بدون اینکه لامپ یا فن فعال شود.
۴. بررسی سیستم خنککننده و سنسورهای ایمنی
پروژکتورهای BenQ مجهز به چند سنسور دمایی (Thermal Sensor) و میکروسوئیچ درب لامپ هستند.
در صورت خرابی یا باز بودن مدار این سنسورها، سیستم راهاندازی متوقف میشود تا از آسیب به لامپ جلوگیری شود.
سنسور دما: در مدلهایی مانند BenQ MW526 معمولاً روی هیتسینک قرار دارد. اگر مقاومت آن بالاتر از مقدار معمول (۱۰kΩ در دمای محیط) باشد، پروژکتور خطای حرارت میدهد و روشن نمیشود.
سوییچ درب لامپ: اگر درب لامپ باز مانده باشد یا سوییچ خراب شود، مدار تغذیه لامپ قطع میماند.
۵. تشخیص نهایی: پاور یا مینبرد؟
علامت | برد معیوب احتمالی |
---|---|
هیچ LED روشن نمیشود | پاور برد (Primary معیوب یا فیوز قطع) |
LED پاور روشن ولی دستگاه بوت نمیشود | مینبرد |
دستگاه روشن میشود ولی لامپ روشن نمیشود | مدار درایور لامپ یا سنسور حرارتی |
صدای فن میآید ولی هیچ تصویر یا واکنشی نیست | خرابی MCU یا Flash BIOS در مینبرد |
۶. روش تست مستقل پاور بنکیو
برای اطمینان از سلامت پاور، میتوانید آن را خارج از دستگاه تست کنید:
پایه PS-ON را به پایه GND با مقاومت ۱ کیلو اهم متصل کنید.
ولتاژهای خروجی را اندازه بگیرید (۵V / ۱۲V / ۲۴V).
اگر همه ولتاژها پایدارند، پاور سالم است و مشکل در مینبرد است.
در صورت افت ولتاژ در بار کم، آیسی PWM یا اپتوکوپلر باید تعویض شود.
۷. جمعبندی
روشن نشدن ویدئو پروژکتور BenQ معمولاً به سه دلیل اصلی اتفاق میافتد:
خرابی بخش اولیه پاور برد (قطع فیوز، MOSFET یا آیسی PWM)
اختلال در سیگنال فرمان PS-ON از مینبرد
خرابی در رگولاتورهای مینبرد یا EEPROM بوت